Dolfijnen in dolfinaria kunnen tot 40 jaar oud worden. Een gegeven waar dolfinaria graag mee uitpakken. Maar mogen we een relatief hoge leeftijd zomaar verbinden met een goede gezondheid en hoge levenskwaliteit? In dit artikel gaan we dieper in op dat betwistbare verband.ÂÂ
Volgens recente studies worden dolfijnen in het wild ongeveer even oud als dolfijnen in gevangenschap. Die bevinding zegt echter weinig, omdat een kale tank en de wijde oceaan niets met elkaar gemeen hebben. In het wild worden dolfijnen blootgesteld aan vele gevaren en gezondheidsrisico’s. Vele daarvan door toedoen van de mens.
Overbevissing, vervuiling, de opwarming van de oceaan ten gevolge van de klimaatopwarming: deze elementen doen de voedselvoorraad van wilde dolfijnen sterk slinken. Bovendien raken jaarlijks duizenden dolfijnen verstrikt in de netten van vissersboten, waardoor ze verdrinken of overlijden aan hun verwondingen.ÂÂ
Naast de mens hebben wilde dolfijnen ook natuurlijke vijanden – voornamelijk haaien – en krijgen ze ziektes, zoals parasieten.
Hoewel dolfijnen in gevangenschap gespaard worden van de gevaren die voorkomen in het wild, worden ze niet ouder dan wilde dolfijnen. Terwijl hun afgeschermde manier van leven hun overlevingskansen zou moeten verhogen.
1 op 5 pasgeboren kalfjes sterft in de loop van het eerste levensjaar, hoewel de dolfijnen altijd voedsel en medische bijstand ter beschikking hebben binnen een dolfinariumcontext. Ook de volwassen dolfijnen bezwijken geregeld aan medische aandoeningen.
Hoewel kranten en de dolfinaria zelf de doodsoorzaak meestal niet bekendmaken, sterven de meeste dolfijnen aan stressgerelateerde aandoeningen en infecties door een verzwakt immuunsysteem.ÂÂ
Wilde dolfijnen sterven zowel aan natuurlijke oorzaken als aan zaken die de mens rechtstreeks of onrechtstreeks veroorzaakte. Hoewel een leven in het wild risico’s met zich meebrengt, doet dit risicovolle leven hen opgroeien tot sterke dieren die dagelijks kilometers ver zwemmen, ingenieuze jachttechnieken gebruiken en succesvol kalveren grootbrengen.
Dolfijnen in gevangenschap zouden door het wegvallen van al die risico’s langer moeten leven, maar dat is niet het geval. Ze sterven vooral aan stressgerelateerde aandoeningen en infecties door een verzwakt immuunsysteem.
Vraag je je af waarom dolfijnen in gevangenschap zoveel stress ervaren? Lees dan ons blogbericht ‘Is een dolfinarium diervriendelijk? 7 argumenten die het tegendeel bewijzen.’ Wil je nòg meer informatie over dolfijnen en dolfinaria? Lees dan ons rapport Dolfijnen Vrij.
RSPCA (2021), RESEARCH REPORT: The welfare of dolphins in captivity. https://kb.rspca.org.au/wp-content/uploads/2021/04/The-Welfare-of-Dolphins-in-Captivity-RSPCA-Australia-Research-Report-April-2021.pdf
https://awionline.org/content/wild-vs-captivity
https://uk.whales.org/2018/07/25/why-whale-and-dolphin-captivity-is-cruel-the-science/
‘Dood dolfijn Origi is zware dobber’ (Brussel) | De Standaard
Begin 2019 promootte Boudewijn Seapark hét ideale valentijnsgeschenk: een fotoshoot met een dolfijn. Bij velen viel die actie niet in goede aarde. Ook de Brugse schepen van Dierenwelzijn uitte kritiek en vroeg aan het park om een meer educatieve rol op te nemen. Maar die rol laat het park tot op heden grotendeels links liggen.
In 2019 verscheen er een nieuw Vlaams besluit met drastische maatregelen tegen Boudewijn Seapark. Het park moest educatiever worden, de dolfijnen mochten niet aangeraakt worden en de kunstjes moesten natuurlijk gedrag laten zien. Jammer genoeg leidde dat besluit tot weinig verandering.
Volgens de Nederlandse Dierentuincommissie hebben dolfijnenshows geen educatieve waarde. De kunstjes die de dieren moeten uitvoeren, lijken namelijk niet op het gedrag dat dolfijnen in het wild stellen. Denk bijvoorbeeld aan ‘zwaaien’ met de vinnen. Dat is een menselijke handeling, die de dolfijnen aangeleerd krijgen om het publiek te entertainen.
Om het park toch educatiever te maken, investeerde Boudwijn Seapark in een reusachtig projectiescherm. Daarop spelen ze educatieve video’s af tijdens de shows. Maar dat bleek een loze maatregel te zijn. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat bezoekers zich vooral de stunts herinneren, en niet de educatieve achtergrondinformatie.
Hoewel dolfijnen een heel gevoelige huid hebben en niet graag betast worden, laat het park dit nog steeds toe. Tijdens speciale sessies mogen bezoekers de dolfijnen aanraken en met hen op de foto.
Om die sessies ‘educatiever’ te maken, geeft een verzorger uitleg over de biologische kenmerken van de dieren. Dat houdt in dat de verzorger de delen van het lichaam benoemd, terwijl de bezoekers de dolfijn betasten.
De sessie eindigt met een balspel en ‘afscheid zwaaien’, waarna de deelnemers een educatief boekje mee naar huis krijgen. Kostprijs? 110 euro per deelnemer.
Ric O’Barry, voormalig dolfijnentrainer, vat de conclusie van dit artikel goed samen. Voor hem is een dolfijnenshow even leerrijk als het programma Mickey Mouse. In Mickey Mouse leer je niets bij over niet-gedomesticeerde muizen, net zoals je tijdens dolfijnenshows niets bijleert over wilde dolfijnen. Het is een valse voorstelling van de werkelijkheid; een werkelijkheid die de Vlaamse regering onder ogen moet zien. Daarom startten wij deze digitale actie.
